Volgens mijn ouders was “jos” een van de eerste woorden die ik kon zeggen. Nee, er was in onze families of de vriendenkring van mijn ouders geen persoon met de naam Jos. Ook vergeet ik niet om een hoofdletter “J” te typen. Met mijn vroege woord “jos” bedoelde ik LOS. Ik wilde het zelf doen en niet vastgehouden worden.
Een halve eeuw later is dat nog steeds heel erg wie ik ben. Dingen zelfstandig willen doen, zonder hulp. Autoriteit vind ik lastig en ik wil ook niet tegengehouden worden om te doen wat ik wil.
Jos en mijn reflexen
Onlangs volgde ik een driedaagse training bij Carla van Wensen: Kinderbrein en Bewegen. Daar leerde ik veel over reflexen. Dit is een van de hulpmiddelen die ik nu ook inzet bij het lichaamsgericht coachen van kinderen. En na afloop van de training bedacht ik me dat mijn “jos” zijn oorsprong weleens zou kunnen hebben in die reflexen. Ik ging op onderzoek uit, ook om te zien of dit alleen betrekking heeft op mezelf.
Mijn afkeer van knuffelen en vastgehouden worden als kind, en nog altijd van autoriteit, kunnen verschillende oorzaken hebben vanuit mijn reflexen en neurologische ontwikkeling. Ik beschrijf hier een aantal mogelijkheden:
1. Niet-volledige integratie van de Moro-reflex (schrikreflex)
De schrikreflex wordt geactiveerd bij plotselinge veranderingen (geluid, beweging, aanraking). Als deze reflex niet goed geïntegreerd is, kan dat leiden tot:
- Overgevoeligheid voor prikkels en aanraking
- Een sterke behoefte aan autonomie en controle
- Angst voor plotselinge of intense interacties, zoals knuffelen
Yep, dat ben ik…
2. Grijpreflex en spinale galant reflex
- De grijpreflex zorgt ervoor dat een baby instinctief grijpt. Als deze niet goed geïntegreerd is, kan dit zorgen voor een afkeer van vastgehouden worden.
- De spinale galant reflex, heeft te maken met de rug en bewegingsvrijheid. Bij overprikkeling kan dit zorgen voor een gevoel van beperking bij aanraking.
Deze twee lijken bij mij (ook na testen tijdens de cursusdagen) wat minder relevant, want het lijkt bij mij toch vooral te gaan over veiligheid.
3. TLR (tonische labyrinth reflex)
De TLR beïnvloedt onze balans en spierspanning. Als deze reflex niet goed geïntegreerd is, kan dat leiden tot:
- Een gevoel van onveiligheid bij fysieke controle (zoals vastgehouden worden)
- Problemen met autoriteit, omdat autoriteit kan voelen als een bedreiging voor bewegingsvrijheid
Ja, deze passen meer.
4. Vecht-of-vlucht-reactie (hoge activatie van het sympathische zenuwstelsel)
Onvoldoende integratie van mijn vroege reflexen kunnen ook zorgen dat mijn zenuwstelsel in een verhoogde staat van paraatheid blijft. Dit kan zich uiten in:
- Een sterke behoefte aan onafhankelijkheid
- Snel getriggerd worden door autoriteit (die als controle of bedreiging voelt)
- Vermijden van fysiek contact om het zenuwstelsel niet te overbelasten
Mijn vroege woord “Jos” (los) zou dan ook kunnen wijzen op een diepgewortelde behoefte om bewegingsvrijheid te behouden en geen externe controle te ervaren. Dit komt vaak voor bij kinderen die reflexmatig in een overlevingsmodus schieten bij aanraking of beperking.
Nu ik dit weet, kan ik zelf met gerichte oefeningen aan de slag om deze reflex verder te laten integreren in mijn lichaam.
Erfde ik “jos” van mijn ouders?
In mijn online trainingen deel ik mijn ervaringen met chronische pijn, trauma en stress. Ik onderzocht ook of mijn reactie op aanraking, vasthouden en autoriteit kan voortkomen uit meer dan alleen mijn eigen neurologische ontwikkeling en reflexen. Want wat kreeg ik mee van mijn ouders? Niet alleen genetisch, maar ook energetisch door hun manier van opvoeden.
1. Epigenetica en overerfde stresspatronen
- Wist je dat stress en trauma genetisch kunnen worden doorgegeven via epigenetische mechanismen? Dit betekent dat als je ouders (of zelfs grootouders) stress, angst of een overlevingsmodus hebben ervaren, jij daar in de baarmoeder al gevoelig voor kon zijn. (En dat jouw kind een zelfde gevoel van onveiligheid in de baarmoeder ervaren kan hebben).
- In mijn geval kan dit betekenen dat ik mijn niet-geïntegreerde Moro-reflex of verhoogde vecht-of-vluchtrespons erfde van mijn ouders.
2. Familiepatronen en overlevingsstrategieën
Mijn moeder had altijd moeite met fysieke nabijheid en mijn vader had moeite met autoriteit en vond het lastig zich te laten controleren. Daardoor kan het zijn dat ik dit als kind ben gaan spiegelen en heb overgenomen.
3. Zwangerschap en vroege jeugd
- Mijn moeder vond het spannend om zwanger te zijn en dit kan (onbedoeld) invloed hebben gehad op de ontwikkeling van mijn zenuwstelsel.
- Toen ik net geboren was wilde mijn ouders me het liefste de hele dag knuffelen. Dat kan hebben gezorgd voor te veel overweldigende prikkels, en dat kan weer invloed hebben gehad op hoe ik zelf reageer op aanraking en nabijheid.
4. Energetische overdracht en intuïtief oppikken
- Als kind moet ik hebben aangevoeld dat er bij mijn ouders moeite was met controle, autoriteit en nabijheid.
- Zelfs zonder woorden pikken kinderen sowieso vaak de innerlijke gevoelens en spanningen van hun ouders op. Hoe is dat bij jou, je partner en/of je kind(eren)?
Waarom deel ik dit verhaal?
Mijn verhaal kan een inspiratiebron voor je zijn. Veel mensen met chronische pijn, stress en trauma hebben een diepgewortelde behoefte aan autonomie en veiligheid. Door steeds iets van mijn persoonlijke reis met je te delen, kun je zelf ook leren begrijpen waar jouw reacties vandaan komen. In mijn training bied ik je tools om hier op een veerkrachtige manier mee om te leren gaan.
Meer weten?
Kijk bij mijn aanbod. Of schrijf je via onderstaand formulier in voor mijn nieuwsbrief. Dan ben jij als eerste op de hoogte van mijn tips, nieuwe modules en (win)acties.